in Hizan ilçesine bağlı Akşar köyünün Aşağı Klavuz mezrasındaki köylüler, dağ yamaçlarından topladıkları
doğalüzümleri, imece usulüyle çalışıp
pekmezyapıyor.
Bölgeye has beyaz üzüm ve siyah üzümleri önce bağlardan toplayan köylüler, daha sonra havuzlarda çiğneyerek üzüm suyu haline getiriyorlar.
290 derecede kaynatıyorlar
Maya olarak kullandıkları beyaz toprakla karıştırarak 3 saat dinlendiriyorlar. Daha sonra büyük bakır kazanlarına konulan üzüm suyu yaklaşık 290 derece sıcaklıkta 4-5 saat kaynatılıyor. Üzüm suyu pekmez kıvamına gelinceye kadar pişiriliyor.
Hizan’ın yaklaşık 15 köyünde halen doğal ve geleneksel yöntemlerle yapılan üzüm pekmezi, sofralarda şifa kaynağı olarak kullanılıyor.
İçinde herhangi bir katkı maddesi bulunmadığı için birçok hastalığa da iyi gelen pekmez, özellikle bölgedeki vatandaşlar tarafından sıkça tercih ediliyor.
200 yıldır geleneksel pekmez yapıyorlar
Dededen, babadan kalma yöntemlere halen devam ettiklerini belirten Erkan Özer, 100 kilo üzüm suyundan 30 kilo pekmez elde ettiklerini söyledi.
Özer, "Üzüm pekmezini 150-200 yıldır atalarımızdan kalan yöntemlerle yapıyoruz. Bağlarımızdan üzümlerimizi toplayıp, doğal bir şekilde üzüm pekmezi üretimimizi yapıyoruz. İmece usulü ile bağlardan topladığımız üzümleri kovalarla getirip, çiğneme kazanına koyuyoruz. Daha sonra çizmelerle ezip suyunu çıkarıyoruz. Ardından dinlendirme bidonlarına koyuyoruz. Beyaz renkteki bir toprakla mayalaştırdıktan sonra şeffaf hale getiriyoruz. Daha sonra kaynama kazanlarımıza koyuyoruz. Bu kazanlarda 290 derecede 4-5 saat kaynıyor. 100 litre üzüm suyundan yaklaşık olarak 30 litre üzüm pekmezi elde ediyoruz.” diye konuştu.
Birçok derde deva
Yaptıkları pekmezi Bitlis ve ilçelerinin yanı sıra Türkiye’nin çeşitli illerine de yolladıklarını kaydeden Özer, konuşmasına şöyle devam etti. “Özellikle karaciğer rahatsızlıklarına ve kan değerini yükseltmesi için iyi geliyor. Geçen yıl pekmezin kilosunu 120 TL’den satıyorduk. Ancak bu sene 200-250 civarında satışa sunacağız. Köyde hemen hemen herkes az veya çok bu pekmezi yapıyor.”