AMİDA HABER- Diyarbakır'ın merkez Sur ilçesindeki Amida Höyük'te yapılan kazılar, höyüğün geçmişte üç kez yakıldığını kesinleştirdi. Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığındaki kazılar, önemli buluntulara ulaşmaya devam ediyor.
Kazıların Tarihi ve Buluntular
Amida Höyük, tarihte Hurri-Mitanniler, Urartular, Asurlular, Medler, Persler, Büyük Tigran Krallığı, Romalılar, Sasaniler, Bizanslılar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular, Artuklular, Eyyubiler, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanlılar gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. 2018 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle başlayan kazılar, Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığında sürdürülüyor. Bu kazılar sırasında 1800 yıllık su kanalları ve kalorifer sistemi, 1700 yıllık mezar odaları, 1. Dünya Savaşı'ndan kalma 782 el bombası ve 800 yıllık mermer parçaları gibi önemli kalıntılar bulundu.
Üç Farklı Yangın Katmanı
Farklı tarihlerde yapılan kazılarda üç farklı katmanda yangın izlerine rastlanmıştı. Bu izler TÜBİTAK'ta incelendi ve Amida Höyük'ün M.Ö. 7 bin ile 5 bin yılları arasında üç kez yakıldığı kesinleştirildi. Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, bu yangın tabakalarının Neolitik ve Kalkolitik dönemlere ait olduğunu belirtti.
Prof. Dr. İrfan Yıldız'ın Açıklamaları
Prof. Dr. İrfan Yıldız, Amida Höyük'ün bölgenin turizmine doğrudan etki eden bir kazı olduğunu vurgulayarak, "Geçmişte adı Amedi ve Amidi olan günümüzde Amida olarak bilinen höyük, bölgenin hem beyni hem kalbi konumunda ve yüzyıllarca bölgeye başkentlik yapmış bir noktada yer alıyor. Geçenlerde Time dergisi, Diyarbakır'ı dünyada gezilecek en güzel 100 yer arasında gösterdi. Bu tür kazı çalışmalarının kentin adının duyulmasına, tarihine ve turizmine büyük katkısı oluyor." dedi.
Gelecek Hedefler ve Beklentiler
Yıldız, Amida Höyük'teki kazıların sürprizlerle dolu olduğunu belirterek, alt tabakalara indikçe daha eski tarihlere ait yerleşim izlerine ulaşmayı beklediklerini söyledi. Belgelerde burada dört farklı sarayın olduğunu gördüklerini ifade eden Yıldız, şu anda Roma döneminde yapılıp Artuklu döneminde onarılan sarayda kazı çalışmalarını sürdürdüklerini, daha alt katmanlarda ise Asur ve Huri sarayları olduğunu belirtti. Sonraki kazılarda bu sarayların kalıntılarına ulaşmayı hedeflediklerini ve aynı zamanda Amida şehrinde erken tarihli çivi yazılı belgelerin çıkmasını umduklarını belirtti. Ayrıca, El Cezeri'nin eserlerine ait kalıntıları da gün yüzüne çıkarmayı beklediklerini kaydetti.
Turizme Katkı Beklentisi
Kazı çalışmaları tamamlandığında, Amida Höyük'ün Diyarbakır'ın turizmine büyük katkı sağlayacağına inandıklarını belirten Yıldız, "Diyarbakır'da 9 bin yıldır yaşam kesintisiz devam ediyor. Bu, kentin jeopolitik konumu, Dicle Nehri kenarında yer alması ve bölgenin önemli yol kavşağında bulunmasından kaynaklanıyor." dedi.