Diyarbakır’da 2019 yılında yoldan karşıdan karşıya geçen 5 yaşındaki Efe Tektekin polise ait zırhlı aracın çarpması sonucunda hayatını kaybetti. Efe Tektekin’in dedesi Mehmet Tektekin de 6 Haziran 2018 tarihinde aynı bölgede zırhlı TOMA aracının çarpması sonucu hayatını kaybetmişti. MLSA'dan Deniz Tekin'in haberine göre, Efe’nin ölümüne neden olan zırhlı aracın sürücüsü polis memuru İdris Aksoy’un “taksirle ölüme neden olma” suçundan yargılandığı davadan beraat etti.
Eksiklikler olduğu gerekçesiyle bozuldu
Tektekin ailesi avukatı, Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi ve duruşma savcısı, yerel mahkemenin sanık hakkında verdiği beraat kararının yasaya ve usule aykırı olduğu gerekçesiyle istinaf mahkemesine taşıdı. Dava dosyasını inceleyen Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 10. Ceza Dairesi, yerel mahkemenin kararında usul yönünden eksiklikler olduğu gerekçesiyle bozdu. Oybirliğiyle alınan bozma kararının gerekçesinde, sanığın verdiği ifadelerde polis memuru olduğunu, hakkında tutuklama kararı verilen bir şüpheliyi zırhlı araçla Diyarbakır E Tipi Cezaevi'ne teslim edip görev yeri olan karakola döndüğü sırada olayın yaşandığını söylediği hatırlatıldı.
Hukuka aykırı olduğu savunuldu
İstinaf mahkemesi, sanığın görev başındayken olayın meydana geldiği dikkate alındığında, taksirle öldürme eyleminin 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca soruşturma iznine tabi olduğunu belirtti. Yargılamayı yapan mahkemenin, kamu görevlisi olan sanık hakkında ilgili kurumdan soruşturma izni isteyip ve bu izin süresince yargılamanın durması kararı verilmesi gerekirken yargılamayı devam ettirerek sanık hakkında hüküm vermesinin hukuka aykırı olduğu savunuldu. İstinaf mahkemesi, eksiklerin giderilmesi için dosyayı yerel mahkemeye gönderdi.
Bozma kararından sonra ne olacak?
Yerel mahkeme, istinaf mahkemesinin bozma ilamı doğrultusunda yeniden görülecek olan davada yargılamanın durdurulması kararı verecek. Kamu görevlisi olan polis hakkında 4483 sayılı kapsamımda soruşturma izni verilmesi için Diyarbakır Valiliğine yazı yazılacak. Valilik, soruşturma izni vermesi durumunda yargılama kaldığı yerden devam edecek. Soruşturma izni verilmemesi ve bu karara yapılan itirazların rededilmesi durumunda ise dava için düşme kararı verilecek.
15 yılda 21’i çocuk 44 kişi hayatını kaybetti
İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi'nin hazırladığı “Zırhlı Araç Çarpması Sonucu Meydana Gelen Yaşam Hakkı İhlalleri Araştırma Raporu”na göre son 15 yılda Kürt illerinde zırhlı araç ile asker ve polislerin kullandığı araçların çarpması sonucu 21’i çocuk toplam 44 kişinin yaşamını yitirdi. Raporda, 7 Haziran 2023 tarihi itibari ile asker ve polislerin kullandığı zırhlı ve diğer araçların karıştığı 82 olayda 21’i çocuk 44 kişi hayatını kaybederken, 23’ü çocuk 94 yurttaş da yaralandı.
Raporda, zırhlı araçların neden olduğu ölümlerin önüne geçilmesi için şu talepler sıralandı: Bilimsel raporlarla sosyal yaşam alanlarında kullanılmasının uygun olmadığı tespit edilmiş olan zırhlı araçların yaşam alanlarından çıkarılması. Bölgede görev yapan kolluk görevlilerinin yurttaşların yaşam hakkını tehlikeye sokacak şekilde özensizce araç kullanımı sonucunda yaşanan ihlallere karşı caydırıcı tedbirlerin alınması. Cezasızlık politikası nedeni ile ölüme ve yaralanmalara yol açan eylemlerin failleri olan kolluk görevlileri hakkında etkin bir biçimde adli ve idari soruşturmaların yürütülmesi.
Ne olmuştu?
Diyarbakır merkez Bağlar ilçesinde Emek Caddesi'nden 11 Eylül 2019’da karşıdan karşıya geçmeye çalışan 5 yaşındaki Efe Tektekin polise ait zırhlı aracın altında kalarak ağır yaralandı. Tektekin tedavi gördüğü Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 13 Eylül’de hayatını kaybetti. Olaydan sonra ifadesi alınan zırhlı aracın sürücüsü polis memuru İdris Aksoy hakkında herhangi bir gözaltı işlemi yapılmadı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı zırhlı aracın sürücüsü hakkında “taksirle ölüme neden olma” suçundan 2 yıldan 6 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırladı. İstanbul Adli Tıp Kurumu (ATK) Trafik İhtisas Dairesi’nin 2022’de hazırladığı bilirkişi raporunda sanık polis İdris Aksoy’un “olayda dikkat ve özen yükümlülüklerine aykırı davranışı ile tali derecede kusurlu”, Efe’nin ise “olayda yaşı nedeniyle davranış faktörleri sonuç üzerinde asli derecede kusurlu” olduğuna karar verdi. Davanın yargılamasına 2020 tarihinde Diyarbakır 9. Asliye Ceza Mahkemesinde başlandı. Tektekin’in ailesi sanık polisten şikayetçi oldu. Savcı esas hakkındaki görüşünde sanığın “taksirle ölüme neden olma” suçundan cezalandırılmasını talep etti. Sanık polis mahkemedeki savunmasında suçlamaları reddederek, “Suçsuz olduğum şeyde neden ceza alayım ki? Bir kusurumun olmadığını düşünüyorum. Suçsuzum beraatımı talep ediyorum” şeklinde savunma yapmıştı. Mahkeme 29 Mart 2022’de kararını açıklayarak, sanık polisin Efe’nin ölümünde kast veya taksirinin bulunmadığını ileri sürerek beraatine karar verdi.