Berivan KILIÇ
Diyarbakır’ın tarih kokan Sur İlçesinde yer alan, 1500 yılında Akkoyunlu beylerinden Kasım Bey tarafından inşa ettirilen ve şehrin gözde yapılarından aynı zamanda yerli yabancı birçok turisti ağırlayan Dört Ayaklı Minare’siyle meşhur tarihi Şeyh Mutahhar Camii’ne ait caminin tuvalet ve bahçesinin İslam’ın başlıca şartlarından biri olan temizlik kaidesine uymadığından ötürü bu ne rezalet dedirtti.
Eşi benzeri yok
Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, tarihi ve kültürel yapısıyla oldukça zengin bir şehir olan, geçmişten günümüze kalan birçok cami, kilise, han, hamam ve kalenin bulunduğu Diyarbakır’ın Sur ilçesinde, Türkiye’de tek olduğu bilinen, dört sütun üzerine oturtularak inşa edilen, tarihi Dört ayaklı minare de yer alıyor.
523 yıllık tarihe saygısızlık
Geçmişte yaşanan depremlere rağmen dimdik ayakta durmaya devam eden tarihi yapı, farklı şehirlerden gelen turistlerin de ilgi odağı olmaya devam ediyor. Minarenin hemen yanında bulunan yine tarihi bir yapı olan Şeyh Mutahhar Camii’nin avlu, tuvalet ve lavaboların içinde yer alan çöpler şehrin kötü anılmasına sebep oluyor. 523 yıllık tarihi bulunan Camii’ye yapılan temizlik saygısızlığı uzun bir süredir devam ediyor.
“Sorumluluklarını yerine getirin”
Diyarbakırlılar, dünyaca meşhur olan caminin bu halde olmasının kentin ve yöneticilerinin bir ayıbı olduğunu belirterek, “Kentin en gözde mekanlarından biri olan Dört Ayaklı Minare’nin camisi Şeyh Mutahhar Camii ter temiz olmayı hak ediyor. Hem bir ibadet merkezi olarak hak ediyor hem de kentin aynası olması hasebiyle hak ediyor. Sorumluların gerekirse 24 saat esaslı bir görevlendirmeyle bu kemanı tertemiz tutmaları gerekiyor. Bu ayıp hepimizin herkes üzerine düşeni yapsın” diyerek sorumlulukların yerine getirilmesini talep ettiler.
Şeyh Mutahhar Camii
Şeyh Mutahhar Camii (Şeyh Mattar Camii, Dört Ayaklı Minare Camii, Kasım Bey Camii, Kasım Padişah Camii), Diyarbakır’da 1500 yılında Akkoyunlu beylerinden Kasım Bey tarafından inşa ettirilmiş cami. Akkoyunlular’ın en önemli anıtsal eserlerindendir. Şeyh Mutahhar’ın kabrinin bulunduğu arsa üzerine inşa edilmiştir. Halk arasında Şeyh Matar Camii olarak bilinir fakat kaynaklarda adı Kasım Bey Camii veya Kasım Padişah Camii olarak da geçmektedir.
Dört ayak, dört İslam mezhebini simgeler
Dört ayaklı minaresiyle ün yapmıştır. Yekpare taş sütun üzerinde dört köşeli olarak inşa edilmiş olan yapı, Anadolu’nun tek dört ayaklı minare örneğidir. Dört ayak, dört İslam mezhebini simgeler. Bir inanışa göre yedi defa sütunların altından geçenin dileği kabul edilir. Büyük olasılıkla camiye sonradan eklenen minare üzerinde bir balkon ve petek bulunmaktadır.
Kare Planlı ve Tek Kubbeli
Hasan Paşa Hanı’nın yanındaki dar bir sokak içerisinde bulunan Cami, kare planlı ve tek kubbelidir. Yanlarda üçer, kuzey ve güneyde ikişer penceresi olup tümünün içinde ve dışında kemerle kapanan girintiler bulunur. Mihrabın iki yanında bulunan ve üzerleri pencere kemeri gibi duran bölümler, üst kattaki küçük birer mahfile merdivenle çıkışı sağlayan birer geçittir.
Baro Başkanı Tahir Elçi de burada vurulmuştu
2015 yılında çıkan bir çatışmada minarenin sütunları zarar gördü. Diyarbakır Baro başkanı Tahir Elçi, baro üyesi avukatlarla birlikte 29 Kasım 2015 günü minarenin önünde olayı kınayan bir basın açıklaması yaptıktan sonra açılan ateş sonucu silahla vurularak öldürülmüştü.