Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonunda küresel ve Türkiye ekonomisine ilişkin bilgi vererek, bakanlığın çalışma alanları ve bütçe hedefleri, 2022 yılı Sayıştay denetim raporu, bakanlık, Rekabet Kurumu, Helal Akredite Kurumu 2022 yılı kesin hesabı ve 2024 yılı gider bütçeleri hakkında bir sunum yaptı. Bakan Bolat, küresel piyasalarda yaşanan olumsuz gelişmelere rağmen Türkiye'nin yatırıma, üretime, istihdama ve ihracata devam ettiğini belirterek, “Bildiğiniz üzere 2021 yılında yüzde 11,4 oranında büyüyerek son 50 yılın en hızlı büyüme performansını gösteren ülkemiz, OECD ülkelerine kıyasla oldukça güçlü bir performans sergilerken, mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı 5,3 puan olmuştu. Güçlü büyüme performansını 2022 yılında da sürdüren ülkemiz, yüzde 5,5 oranında büyüme oranına ulaştı. Anılan yılda büyümenin yaklaşık yarısı mal ve hizmet ihracatından kaynaklanmış ve ihracat büyümenin itici gücü olmaya devam etmiştir” dedi.
Bolat, Türkiye ekonomisinin 2023 yılında ilk çeyrekte yüzde 3,9, ikinci çeyrekte yüzde 3,8 büyüyerek 12 çeyrek boyunca kesintisiz büyüme performansını sürdürdüğünü hatırlatarak, “Pandemi sonrasında ülkemiz büyüme performansı ile dünya ülkelerinden önemli oranda pozitif ayrışmakta ve bu gelişmede ihracattaki artışların dünya ortalamasının üzerinde seyretmesi etkili olmaktadır” diye konuştu.
Bolat, sözlerine şöyle devam etti:
“İhracatımız, yaşanan büyük deprem felaketi, dünya üretiminde gözlenen zayıflama, daralan ticaret hacmi ile dünya ticaret fiyatları ve emtia fiyatlarındaki ciddi düşüşlere rağmen 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 187,2 milyar dolar ile geçtiğimiz yılın aynı dönemindeki değere eşit gerçekleşmiştir. Önemle vurgulamak istediğim bir diğer gelişme ise, katma değerli ihracattaki artıştır. 2022’de yüzde 36,9 olan orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatının payı, bu yılın ilk dokuz ayında yüzde 40,3’e yükselmiştir.”
Bolat, Ticaret Bakanlığı olarak ihracatı sürdürülebilir bir şekilde artırmanın, yerli üreticileri ithalat baskısına karşı korumanın, gümrüklerin etkinliğini artırmanın, iç ticaretin istikrarlı ve adil rekabet koşullarında işlemesini sağlamanın, esnaf ve KOBİ’leri güçlendirmenin ve tüketicileri korumanın en önemli amaçları olduğunu söyledi. Bakan Bolat, Orta Vadeli Program (OVP) hedefleri çerçevesinde Türkiye’nin ihracatını 2024 yılında 267 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini ifade ederek, “2026 yılında ise 302,2 milyar dolara çıkartmayı hedefliyoruz. 114 bini aşan ihracatçımız ile Türkiye markasını 200’den fazla ülke/gümrük bölgesinde 2022 yılında 12 bin 747 farklı ürünle ve 2023 ilk 9 aylık döneminde 12 bin 559 farklı ürünle dünyadaki tüketici ve üreticilerle buluşturduk” dedi.
Bolat, Ticaret Bakanlığı olarak Türkiye’de Türkiye Yüzyılı'na yeni hedeflerle girdiklerini belirterek, “2028 yılında küresel mal ihracatında ülkemiz payını yüzde 1,3’e, KOBİ’lerin ihracattaki payını yüzde 32’ye, e-ihracatın toplam ihracattaki payını yüzde 10’a, yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürün ihracatı payını yüzde 50’ye çıkartmayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.
Bolat, Türkiye’nin 2002’de yüzde 0,89 oranında dünya hizmet ihracatından aldığı payın 2022’de yüzde 1,3’e yükseldiğini belirterek, “Cumhuriyetimizin 100. yılı 2023 yılında 100 milyar dolar hizmet ihracatı rakamına ulaşacağımıza inanıyoruz. 2028 yılında ise 200 milyar dolar hizmet ihracatı ile dünyadan aldığımız payı yüzde 2’ye çıkarmayı hedefliyoruz” dedi.
Bakan Bolat, 2023 yılının ilk 6 ayında Türkiye’nin e-ticaret hacminin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 110 artışla 652 milyar lira olarak gerçekleştiğine dikkati çekerek, “Değerli milletvekillerimizin destekleri ile Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerle e-ticaret sektöründe rekabeti bozucu ve sınırlayıcı faaliyetler ile tekelleşme önlenerek çok oyunculu bir pazar yapısının tesis edilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmalarımız devam edecektir” dedi.
“OTOMOTİV, EMLAK VE DİĞER ALANLARDA YAPTIĞIMIZ DENETİMLER SONUCU 400 MİLYON LİRA ÜZERİNDE İDARİ PARA CEZASI UYGULADIK”
Bolat, çeşitli sektörlerde son dönemde yaşanan fahiş fiyat artışlarını ve stokçulukla mücadele etmek ve söz konusu sektörlerde rekabetçi, adil ve istikrarlı piyasa yapısını korumak amacıyla birçok düzenlemeyi yürürlüğe koyduklarını aktararak, “Bu kapsamda otomotiv, emlak ve diğer alanlarda yaptığımız denetimler sonucu 400 milyon lira üzerinde idari para cezası uyguladık” ifadesini kullandı.
Yürürlüğe koydukları düzenleme ile yetkili otomobil bayilerinin satıştan kaçınma, liste fiyatının üzerinde fiyat talep etme ve alıcıyı aksesuar almaya veya takasa zorlama gibi vatandaşların taşıta ulaşmasını zorlaştırıcı faaliyetlerde bulunmasını yasakladıklarını kaydeden Bolat, 142 milyon lira idari para cezası uyguladıklarını aktardı.
“FAHİŞ FİYAT ARTIŞI YAPTIĞI TESPİT EDİLEN İŞLETMELERE 2023 YILINDA 90 MİLYON LİRA İDARİ PARA CEZASI UYGULANMIŞTIR”
Bolat, emlak sektörüne yönelik faaliyetlerine ilişkin de şunları söyledi:
“Otomotiv sektöründe olduğu gibi emlak sektöründe de son dönemde yaşanan gerçeklikten uzak spekülatif fiyat artışları sonucu oluşan tüketici mağduriyetlerini ortadan kaldırmak ve sektörde adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısını yeniden tesis etmek üzere çalışmalarımızı titizlikle sürdürüyoruz. Bu kapsamda konut satış ilanlarında haksız ve adil olmayan fiyat artışlarına aracılık ederek, haksız ticari uygulamalarda bulunan 545 emlak işletmesine 54,5 milyon lira idari para cezası uyguladık. Haklı bir gerekçeye dayanmayan fahiş fiyat artışlarına yönelik Bakanlığımızca 81 ilde piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerimiz devam etmektedir. Bu kapsamda 2023 yılında toplam 9 bin 761 firma ve 44 bin 802 ürün denetlenmiştir. Gerçekleştirilen bu denetimler neticesinde fahiş fiyat artışı yaptığı tespit edilen işletmelere 2023 yılında 90 milyon lira idari para cezası uygulanmıştır.”
“İNDİRİM ÇAĞRIMIZIN ENFLASYONU ASGARİ DÜZEYE İNDİRME ÇALIŞMALARINA KATKI SAĞLAMASINI ÜMİT ETMEKTEYİZ”
Cumhuriyet’in 100. yılı vesilesiyle özel sektör kuruluşlarına ve firmalarına fiyat indirim kampanyası çağrısı yaptıklarını hatırlatan Bolat, “Cumhurbaşkanımızın da yaptığı bu çağrıdan sonra bütün hemen hemen meslek ve sivil toplum kuruluşları bu çağrımıza icabet etti. Gıdadan tekstile, mobilyadan elektroniğe, beyaz eşyadan kozmetiğe kadar bu çağrımız karşılık bulmuştur. Haksız fiyat artışları ile mücadele ve başta gıda sektörü olmak üzere enflasyonu asgari düzeye indirme çalışmalarına katkı sağlamasını ümit etmekteyiz” dedi.
Bakan Bolat, tüketicilerin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarının korunması amacıyla aldatıcı reklamlar, indirimli satışlar, fiyat etiketi, ürün güvenliği ve mesafeli sözleşmeler gibi alanlarda gerçekleştirilen denetimlerde 15 Ekim itibarıyla toplam 230 milyon liranın üzerinde idari para cezası uygulandığını söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, bakanlığa bağlı kuruluşların komisyon üyelerine sunum yapması ile devam etti.