AMİDA HABER - Diyarbakır’da özellikle seksenler öncesi altın diş yaptırmak hem estetik hem de sosyal ve ekonomik bir simge olarak oldukça popülerdi. Kimi zenginliğin simgesi olduğu için, kimi uğur ve bereket getirir düşüncesiyle, kimi de diş yaptırmak yerine daha dayanıklı diye altın dişler yaptırıyordu.
Diyarbakır’da altın kaplamalı diş modası
Altın dişler, Diyarbakır’da kişilerin ekonomik durumunu gösteren bir statü simgesiydi. Özellikle kırsal kesimlerde ve belirli kültürel çevrelerde altın diş yaptırmak, kişinin maddi gücünün bir göstergesi olarak algılanıyordu. Bu açıdan Diyarbakır’daki kuyumcu atölyelerinde Diyarbakır dışından altın diş yaptırmak için gelenler göze çarpıyordu.
Dayanıklı bir metal ve gösterişin simgesi
Altın, oldukça dayanıklı bir metal olduğu için dişlere yapılan dolgular ve kaplamalar için tercih ediliyordu. Diğer metallere göre daha uzun ömürlü olması, altın dişi cazip kılıyordu.
Diş yerine altın diş
Altın, diş protezi ve dolgu malzemesi olarak çok dayanıklı bir materyaldir. Paslanmaz, aşınmaya karşı dirençlidir ve biyolojik olarak vücutla uyumludur. Bu nedenle, o dönemde Diyarbakır’da diş sağlığı sorunları yaşayan kişiler için hem pratik hem de uzun ömürlü bir çözüm olarak tercih ediliyordu.
Uğur bereket için altın diş
Altın diş yaptırmak, Türkiye’de özellikle 20. yüzyılın ortalarından itibaren bir moda akımı haline geldi. Bu moda, hem çevresel etkiler hem de medya ve sinema aracılığıyla da yayıldı. Örneğin, bazı sanatçılar, aktörler veya tanınmış kişiler altın dişleriyle öne çıkınca, bu bir trend haline geldi.
Diş hekimleri, Diyarbakır'da altın dişe olan ilginin giderek azaldığını belirtiyor. Günümüzde, altın dişlerin yerini daha dayanıklı ve estetik materyaller aldığı ve bu trendin modası geçtiği ifade ediliyor.
Amida Haber’e konuşan diş hekimi Dr. Ahmet Kılıç, geçmişte dayanıklı ve insan vücuduna uyumlu olduğu için altın diş kullanımın bir ihtiyaç olarak tercih edildiğini fakat zamanla zenginliğin bir simgesi haline geldiğini vurgulayarak diş altın kullanımı hakkında şunları ifade etti: “Geçmişte altının yerine kullanılabilecek başka bir materyal olmadığı için eksik dişlerin yerine altın kullanılmaya başlandı. Süreç içerisinde altın pahalı olduğu için farklı beyaz materyaller kullanılmaya başlandı. Parası olanlar ihtiyaçları için altın diş yaptırırken, parası olmayanlar başka materyaller kullanmak zorunda kalıyordu. Fakat insan sağlığı açısından bugün de insanların vücuduna en uyumlu madde altın olarak kabul edilir. Süreç içerisinde altın dişler zenginliğin sembolü haline geldi. Daha sonra ihtiyaç duymayanlar bile sağlam dişlerini çekip altın diş yaptırmaya başladı. Bazıları ise sadece "ağzımın tadı güzelleşsin" düşüncesiyle altın diş yaptırıyordu. Ancak günümüzde gelişmiş ve sağlam protez dişler olduğu için ihtiyaçtan dolayı altın diş yaptırmaya gerek kalmadı. Açıkçası günümüzde altın diş yaptırmak, görgüsüzlük olarak değerlendiriliyor. Artık altın diş, zenginlik ve güç sembolü olma özelliğini yitirdi. Zenginler, güç ve ihtişamlarını farklı araçlarla, örneğin sosyal medyada mal ve mülklerini sergileyerek gösteriyor. Fakat hala bazı hastalar, "ağzımın tadı güzelleşsin" bahanesiyle altın diş yaptırmayı tercih ediyor.”
Kılıç, Altın diş yapımının, altın atölyelerinde gerçekleştirildiğini vurgulayarak, “Kimi atölye döküm işlemi yaparken, kimi takma işlemi yapar. Öncelikle hastadan ölçü alınır ve bu ölçülere uygun bir model oluşturulur. Daha sonra bu modele göre altın diş tamamlanır. Altın atölyelerinde çalışan diş teknisyenleri bu işlemleri gerçekleştirir” dedi.