Bir haber ajansı; UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan, 8 bin yıldır kesintisiz tarım yapılan Diyarbakır Hevsel Bahçeleri’nde sezonun son hasadı yapılıyor, diye bir haber yaptı.
Haber içeriği:
33 medeniyete ev sahipliği yapan kentte, 8 bin yıllık Hevsel Bahçeleri’ndeki verimli topraklarda yılda dört ürün ekilip hasadı yapılıyor. Sebze ve yeşilliğin birçok türü burada ekilip sebze hali ve semt pazarlarında doğal ürünler olarak satılıyor. Sonbahar mevsiminin son günlerinde tarlada kalan roka, pazı, yeşil soğan ve dereotu gibi ürünlerin hasadı yapılıyor.
Konuştukları üretici arkadaş: "Sezonu kapatıyoruz, hava soğuk oldu. Komşularım sebze haline gönderiyor, bazıları pazarcı gelip burada alıyor. Ben kendim satıyorum. Burada demeti 6-7 lira arası. Pazara götüren de 10-15 liradan veriyor. Toprağı çok bereketli" dedi. Haber bu.
Hevsel’i gezmeyi severim. Değişimleri gördükçe zaman zaman da yazarım. Hevsel’in korunması gerektiğini, içindeki endemik canlıların korunmasının Unesco mirasından ziyade Diyarbekir mirası olduğunu da belirtmekten keyif alırım. Hevsel’de geçirilmiş her dakikanın cennetten bir köşede yaşanmış anlar olduğunu bilirim.
Eskiden hemen Mardin kapı girişinin oradan solda eski değirmenin bahçesine gider bol bol dut yerdim, öyle bir adet etmiştim ki hafta sonları bile orada vakit geçirirdim. Oradaki ağaçların dili olsa da konuşsa. Keşke o dönemlere tekrar dönebilsek.
Yine Amida Haber’e ulaşan bir görüntüde de bir kepçenin Hevsel Bahçelerine girerek yer genişletme çalışması yaptığı görülüyor. Dakikalarca süren çalışmada, yer genişletilmesi için bazı ağaçların kesildiği açıkça anlaşılıyor. İddialara göre bazı bahçe sahipleri ekim alanlarını genişletmek için, Hevsel’e müdahale ediyor. Peki, soralım Hevsel’e bu müdahaleye neden izin veriliyor ve ya ilgililer neden o alanı kontrol etmiyorlar. Unesco dünya mirası alan neden daha çok denetlenmiyor.
Benim naçizane tavsiyem; Hevsel için özel bir birim kurulmalı, alan için uygulanacak her proje ve uygulama titizlikle denetlenmeli, insanların Hevsel’de daha fazla zaman geçirebileceği ama doğal çevrenin korunacağı çevreci projeler uygulanmalıdır. Bölgenin ekolojik yapısını gözlemleme etkinlikleri Belediyeler, Valilik ve Üniversite iş birliğiyle yapılarak bu etkinliklere dünyaya duyurulmalıdır. Onlarca kuş, böcek ve bitki çeşidine ait bir site oluşturulmalı insanların burayla ilgili bilgi alması sağlanmalıdır. Hatta bazı bölgelere kameralar kurularak buraların halk tarafından canlı izleyebilme projesi uygulamaya geçirilmelidir.
Hevsel’i sevmek Diyarbakır’ı sevmekle eş değerdir. Hevsel evlatlarımıza ulaştırmamız gereken bir miras. Vesselam.