TOZ DİYİP GEÇMEYELİM!
Toz taşınımı, yalnızca yerden alınan tozun rüzgarın etkisiyle atmosfere taşınması değil, aynı zamanda çöl tozlarının da taşıdığı önemli bir faktördür. Sağlık açısından birçok zararlı olay barındıran toz taşınımına dikkat etmemiz gerekiyor.
Sabah kalktığımızda arabalarımızın üzeri görünmez oluyor. Sağlık açısından çok zararlı olduğunu biliyoruz. Kesinlikle maske takılması gerekiyor. Sadece çöl tozları ile alakalı değil günlük hayatımızın içinde insanların yoğun olduğu yerlerde takılması gerekiyor. Ben etkilenmedim ama etkilenen çok dostlarım oldu.
Çöl Tozunun Sağlık Üzerindeki Etkileri
Toz taşınımının sağlık açısından birçok etkisi bulunmakta. Uzmanlar, “Çöl tozunun nefes darlığı, baş ağrısı, huzursuzluk, agresiflik, yorgunluk, cilt reaksiyonları ve göz tahrişi gibi potansiyel etkileri söz konusu olabilir” şeklinde uyarılarda bulunuyor .Diyarbakır ve bölgemizde sık sık tekrarlanan bu olayın olduğu günlerde özellikle astım hastası olan kişiler ve hassas ciltli bireyler dikkatli olmalıdır.
Çöl tozunun sağlığa olan etkileri şöyledir:
Çöl tozu, tozun kirli havaya sebep olması ve bu tozdaki partiküllerin solunması sonucunda solunum yollarını tahriş edebilir. Bu da kişide nefes darlığı ortaya çıkarabilir. Nefes darlığı özellikle astım hastası olan kişileri doğrudan etkileyebilir.
Çöl tozunun olası psikolojik etkileri de söz konusu olabilir. Bu psikolojik etkilerin başında kişide huzursuzluk ve agresif bir ruh hali gelir.
Çöl tozunun potansiyel etkilerinden biri de yorgunluk, halsizlik ve tükenmişlik hissidir. Çöl tozunun yaşandığı zaman diliminde kişinin kendini yorgun hissetmesi normaldir.
Özellikle hassas bir cilt yapısına sahip olan kişilerde çöl tozu ciltte tahriş ve reaksiyona sebebiyet verebilir. Hassas cilde sahip kişiler bu zaman diliminde havayla doğrudan temas etmemeye çalışmalı, gerektiğinde gözlük veya maske takmalıdır.
Çöl tozunun olası zararları arasında nefes darlığı, baş ağrısı, agresif bir ruh hali, göz tahrişi, yorgunluk, alerjik reaksiyonlar ve boğaz kuruluğu yer alır.
Çöl tozundan korunmak için dışarı çıkılması gerektiği zamanlarda gözlük veya maske takılması önerilir. Özellikle astım hastaları ve hassas bir cildi olanlar çöl tozuna karşı dikkatli davranmalıdır.
TOZ TAŞINIMI NEDEN OLUR?
Peki bu toz taşınımı nasıl oluşuyor? Partikül maddeler, kaynaklarına göre iki ana gruba ayrılır: doğal ve insan kaynaklı (antropojenik). Deniz spreyleri, çöl tozları ve volkanik patlamalar genellikle doğal kaynaklar olarak kabul edilirken, endüstriyel faaliyetler, evsel yanma, ulaşım, tarım, inşaat ve madencilik gibi insan etkileşimleri antropojenik kaynaklara örnektir.
Atmosfere salınan tozun önemli bir kısmı doğal kaynaklardan gelmektedir (Ginoux ve diğerleri, 2012). Farklı modelleme çalışmalarına göre, atmosfere verilen toz yükünün %10 ila %60'ı insan faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır.