AMİDA HABER- Türkiye’deki enflasyonist ortam, işsizlik ve yoksulluğun yoğun olduğu Diyarbakır’ı vurdu. Artan maliyetlerle baş edemeyen yüzlerce esnaf kapısına kilit vurdu. Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odası (DESOB) verilerine göre, 2023 yılında 4 bin 239 yeni esnaf oda kaydı yaptı, bin 346 esnaf ise kaydını sildirdi. 2024 yılının ilk dört ayında ise rakam daha da ürkütücü. Yeni yılın ilk 4 ayında 847 yeni esnaf kaydı, 272 kayıt sildirme tespit edildi.
‘Esnaf, istihdam yükünü devletin sırtından alıyor ‘
Amida Haber’e konuşan DESOB Başkanı Alican Ebedinoğlu, esnafın var olan ekonomik krizden etkilendiğini söyledi. Diyarbakır’da en büyük istihdamın esnaf tarafından sağlandığına işaret eden Ebedinoğlu, “Diyarbakır’da Organize Sanayi Bölgesi’nde istihdam sayısı 18 binlerde iken, esnaflar odasında 80 ile 100 bin kişidir. Bu süreçlerde esnafın desteklenmesi ve ayakta kalması elzemdir. Sosyal devletin sorumluluğudur. Esnaf ve sanatkârlar, istihdam yükünü devletin sırtından alıyor. Esnafın özellikle bu süreçte ayakta kalması için desteklenmesi gerekiyor” dedi.
‘Kepenk kapatma istihdamı düşürüyor’
Ekonomik krizden dolayı esnafın ya kepenk kapattığını ya da kapasite düşürdüğünü kaydeden Alican Ebedinoğlu şunları söyledi: “Girdi ve maliyetlerde ciddi bir artış yaşandı. Bununla birlikte ürünlerde ciddi bir fiyat artışı oldu. İnsanlar eşiyle, dostuyla gidip bir kafede istediği şekilde rahatça oturamıyor. Bir kafede ortalama 6 ila 12 kişi çalışıyor. Bu işletmelerin kapasiteleri düşünce otomatikman bu insanlar da işsiz kalıyor.”
Zincir marketlere denetim
Kentte her köşe başında açılan zincir marketlerin esnafa kepenk kapattırdığını belirten Alican Ebedinoğlu, önlem alınmasını istedi. 10 yıl öncesine kadar Diyarbakır’da sayısı 5 bin 500 olan bakkalların 2 bine düştüğünü belirten Ebedinoğlu, şunları söyledi: “Büyük balık küçük balığı yutuyor, yok ediyor. Büyük zincir marketler için yasal bir düzenleme yapılması, denetimlerin sıklaştırılması gerekiyor. Bunlar bu bölgede istihdam sağlamıyor, mevcut esnafı bitiriyor. Sıcak parayı da Diyarbakır'dan alıp götürüyor. Bunların geliri kente vergi geliri olarak yansımıyor. Gelişi güzel herkes, her yerde zincir market açmamalı. Bunların bir standartta getirilmesi gerekiyor. Nüfus yoğunluğuna, oranına göre orada yerel bir market varsa bunu düşünerek ikinci bir izin vermemesi gerekiyor. Ticari ahlaka da aykırı bir şey. Perakende yasasının bir an önce hayata geçmesi gerekiyor.” (Zelal Sinayiç)