Diyarbakır deprem riski altında mı? Bitlis-Zagros Fay Hattı nedir?

AMİDA HABER- Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, 6 Şubat depreminin yıl dönümünde Sezai Karakoç Kültür ve Kongre Merkezi’nde “Deprem Dirençli Kentler” konulu bir panel düzenledi. Panele katılan Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Diyarbakır ve çevresindeki deprem riskleri hakkında önemli açıklamalarda bulundu.

"Diyarbakır’da deprem olacak ama kent merkezinde değil"

Prof. Dr. Naci Görür, Diyarbakır'ın büyük bir deprem tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ancak Doğu Anadolu Fayı’nın (DAF) Diyarbakır için ana tehdit olmadığını belirtti. Diyarbakır’ı asıl etkileyebilecek fay hattının Bitlis-Zagros Bindirme Kuşağı olduğunu söyleyen Görür, şu ifadeleri kullandı:

"Diyarbakır'da deprem olacak. Kentin tam merkezinde değil ama 50-150 kilometre kuzeyinde olacak. Asıl tehdit, Doğu Anadolu Fayı değil, Bitlis-Zagros Fay Hattı’dır. Bu fay, Diyarbakır’a daha yakın ve harekete geçtiğinde büyük bir felakete yol açabilir. Ne zaman harekete geçeceğini bilmiyoruz ama kesinlikle kırılacak."

Bitlis-Zagros Fay Hattı Diyarbakır’ı nasıl etkiler?

Bitlis-Zagros Fay Hattı, İran’daki Zagros Bindirme Kuşağı’nın devamı niteliğinde olup, Hakkari, Beytüşşebap, Narlı, Pervari güneyi, Kozluk, Kulp, Lice kuzeyi, Ergani kuzeyi, Çüngüş ve Çelikhan’dan geçmektedir.

Bu fay hattı, Afrika Levhası’nın Anadolu’ya doğru baskı yapmasıyla bölgedeki sismik hareketleri tetikleyen önemli bir bindirme fayıdır. Diyarbakır, bu fay kuşağına yaklaşık 45 km mesafede bulunuyor ve bu da şehir için ciddi bir risk teşkil ediyor.

Güneydoğu Toros orojen kuşağında, Anadolu'nun makro morfotektonik yapılarından biri olan Bitlis Zagros Bindirme Kuşağı (BZBK), bölgesel sismik süreçleri denetlemenin yanı sıra jeomorfik yapının şekillenmesinde de etkili olmuş tektonik bir sistemdir.

Diyarbakır kent merkezi, Doğu Anadolu Fay Sistemi'ne 77 Km , Bitlis Zagros Kenet Kuşağına 45 Km uzakta bulunmaktadır. Ancak bu sisteme bağlı olarak oluşan fay zonları ve tekil faylar ise kent merkezine daha yakın bir konumda yer almaktadırlar

Doğu Anadolu ile Kuzey Anadolu Fay Hatları yanal atılımlarla gerçekleşirken, Batı Anadolu Fay Hattı ise normal faylarla gerçekleşerek Ege'nin genişlemesine sebep olmaktadır. İran-Irak sınırında yer alan ve Afrika levhasının ana parçalarından biri olan Bitlis-Zagros Fay Hattı ise, Türkiye'nin doğusuna itme kuvveti uygulamaktadır ve bu yüzden dalma-batma zonu gerçekleşmekte, bu sebepten dolayı Doğu Anadolu Bölgesi her yıl birkaç milimetre yükselmektedir.