Diyarbakır’dan 5 Nolu Cezaevi çağrısı: Bir bütün olarak müze olsun

AMİDA HABER - Diyarbakır 5 nolu cezaevinin önünde yapılan açıklamaya 5 Nolu Cezaevi Hafıza Müzesi Girişim Grubu üyeleri ve CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu katıldı.

Topluluk adına Kürtçe açıklamayı 5 Nolu Cezaevi Hafıza Müzesi Girişim Grubu üyesi Refik Karakoç, Türkçesini ise Haluk Yıldızhan okudu.

Yıldızhan, askeri darbe sonucunda, yüz binlerce insan soruşturmaya tabi tutulduğu, gözaltına alındığını, işkencelerden geçirildiğini ve binlercesinin tutuklandığı belirtti.

‘Bugüne kadar somut bir adım atılmamıştır'

Cezaevinin 20 Ekim 2022 tarihinde boşaltılarak müze yapılmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığına devredildiğini söyleyen Yıldızhan, o günden buna hiçbir adım atılmadığını ifade etti. Yıldızhan: “7 Haziran 2023 tarihinde projesi yapılmak üzere ihale edildi. Bizler, 5 Nolu'da 1980-84 yıllarında yaşanan bu işkence ve vahşet döneminin tanıkları olarak, cezaevinin aslının tümüyle korunarak bir hafıza müzesi yapılması ile ilgili tüm aşamalarda yer almak ve tanıklıklarımızı ilgili kurumlar ve uygulayıcılarla paylaşmak amacıyla, bir araya gelerek “5 Nolu Cezaevi Hafıza Müzesi Girişim Grubu”nu oluşturduk . Bir cezaevi müze olacaksa, orada yaşananları, orada yaşayanlardan dinleyerek, gelecek kuşaklara aktaracak hafıza müzesi olmalıdır mantığıyla, kamuoyunda farkındalık yaratmak için, birçok sivil toplum kuruluşu ve ilgili kamu kuruluşlarına yapılan ziyaret ile, ilgili Bakanlık ve CİMER’e yapılan müracaatlar sonucu, Bakanlık yetkilileriyle yaptığımız görüşmede görüşlerimizin dikkate alınacağına dair söz verilmesine karşın, bugüne kadar somut bir adım atılmamıştır” dedi.

‘O günleri yaşayanların görüş ve önerileri alınmalıdır’

Yıldızhan, konuşmasının devamında, o süreçte cezaevinde yatanların, o günleri yaşayanların görüş ve önerileri mutlaka dikkate alınması gerektiğini belirtti ve şöyle dedi. “Dünya ve Türkiye örneklerinde olduğu gibi, Almanya’daki Nazi kampları, Macaristan’daki Terör evi, Süleymaniye’deki Emna Sor ve Türkiye'de Sinop ve Ulucanlar cezaevlerindeki gibi 5 Nolu cezaevi binası bir bütün olarak aslına uygun bir şekilde dizayn edilmeli ve cezaevinde yatanların o günleri yaşayanların görüş ve önerileri mutlaka dikkate alınmalıdır”

Talepler

Cezaevi bir bütün olarak hafıza müzesine dönüşmesi gerektiği aktaran Yıldızhan, taleplerini şu şekilde sıraladı:

“Bugüne kadar bir çok tadilat gören cezaevi binası, fiziki olarak ‘80-‘84 yıllarındaki durumuna uygun hale getirilmelidir.

Cezaevi binasının içinde başka bir müze düşünülmemelidir. 5 Nolu Cezaevi binasına başka bir amaç için dokunulmamalıdır. Sadece Askeri Darbe döneminde yapılan işkenceler ile yüzleşmek ve yapılanları gelecek kuşaklara aktarmak için hafıza müzesi olarak düzenlenmelidir.

Cezaevinin iç dizaynında, müze için meteryallerin toplanması sürecinde Kültür ve Turizm Bakanlığı o dönemi yaşayan bizlerle ortak çalışma yürütmelidir. Evet, şu aşamada çağrımız bu yöndedir. Bu vesileyle bir kez daha kamuoyuna, hak, hukuk, barış ve insan hakları savunucularını, 5 Nolu cezaevinin Hafıza Merkezi olması için duyarlı olmaya, bu konudaki haklı taleplerimizi sahiplenmeye ve destek olmaya çağırıyoruz.”