Diyarbakır’ın altını kuruttular: DİSKİ ve DSİ izliyor

AMİDA HABER- Türkiye genelinde etkisini sürdüren aşırı sıcaklar ve yağışsız geçen aylar, barajlardaki su seviyelerini alarm durumuna getirdi. Kuraklık tehlikesinin yaşandığı illerden biri de Diyarbakır. Yağışların yetersiz kalması, gelişi güzel açılan kuyular ve bilinçsiz su tüketimi yeraltı sularını tehdit etmeye başladı.

Büyükşehir: Şebeke suyu kapatılacak

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ), geçtiğimiz aylarda site yönetimlerine gönderdiği yazıyla bahçe ve havuz sulamalarında şebeke suyu yerine kuyu suyu kullanılmasını istedi. Yazıda, “Yeşil alanda kullanılan şebeke suyu yerine kuyu suyu kullanmanız, ekonomik yönden fayda sağlayacağı gibi insani amaçlı kullanılan suyun korunmasına da katkı sağlayacaktır. Aksi halde şebeke suyu kullanıma kapatılacaktır” denildi.

‘Ruhsatı DSİ veriyor’

DİSKİ, su kaynaklarının korunmasına dair girişimde bulunsa da uzmanlara göre kuyu sularının da kontrolsüz kullanımı büyük bir tehlike yaratıyor.

Amida Haber’e konuşan TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Özgür Haktan Bozan, DİSKİ’nin bazı site yönetimlerine gönderdiği yazıya dair şunları söyledi: “DİSKİ’nin, İçme suyunun bahçelerde kullanılmaması için gönderdiği bir yazı var. İçme suyu sadece insani ihtiyaca yöneliktir, bahçe sulamada kullanılamaz. Bunun yanında bahçe sulaması için suya gereksinim duyuluyor. 167 sayılı yeraltı suları kanunu da var. Bu kanun kapsamında kuyu sularını siteler kendileri açabiliyor. Bunun arama ve kullanma belgesini de 167 sayılı yeraltı suları kanunu kapsamında ruhsatı DSİ veriyor. Vatandaşlar bu kuyu sularında bahçeyi sulayabiliyor.”

Son üç 3 ayda 20'den fazla kuyu kurudu

Bozan, son aylarda çok sayıda kuyunun kuruduğuna dair başvurular aldıklarını belirterek şunları aktardı: “Mevcut su kuyularının kuruduğuna yönelik hem bizi hem de odamızı arayan vatandaşlar oluyor. Zaten yaz aylarında sıcaklıklardan dolayı yeraltı suyunda bir çekilme oluyor. Bunun haricinde kuyu sularında ekstra bir azalma söz konusu. Son üç 3 ayda 20'den fazla kuyunun kuruduğuna ve suların azaldığına dair başvuruların belgeleri var. Hem yazılı hem de sözlü olarak bize ulaştılar”.

‘DSİ’nin de acil bir çalışmaya başlaması gerekiyor’

Yeraltı sularının hızla tükenmesinin uzun vadede Diyarbakır’ı büyük bir susuzluk riskiyle karşı karşıya bırakacağını söyleyen Bozan, kurumlar arası koordinasyona dikkat çekti: “DİSKİ, şehir merkezinde kuyuların sadece bahçe sulamada kullanılmasını öneriyor. Ancak DSİ’nin de acil bir çalışmaya başlaması gerekiyor. DSİ ile DİSKİ ortak projeler geliştirip belirli bölgelerde kontrollü kuyular açmalı. Aksi takdirde ilerleyen yıllarda çok daha ciddi sorunlarla karşılaşacağız.”

‘Her blok için ayrı kuyular açılmamalı’

167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu’na göre kuyulara DSİ tarafından ruhsat verildiğini hatırlatan Bozan, düzenleme çağrısı yaptı: “Kuyu suları sitelerde çok kullanılıyor. Her blok için ayrı kuyular açılmamalı. Ada bazlı bir düzenleme getirilebilir. Örneğin 50 apartman varsa tek kuyu üzerinden dağıtım yapılabilir. Bunun için damla sulama sistemleri ya da sayaçlarla bilinçsiz kullanımın önüne geçilebilir.”

‘Diyarbakır susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir’

Bozan, yeraltı sularının korunması için hem kurumların koordineli hareket etmesi hem de toplumun bilinçlendirilmesi gerektiğini vurguladı: “Bunu hem DSİ hem yerel yönetim hem DİSKİ kendi içerisinde değerlendirip şehirleri ona göre planlama yapmaları gerekiyor. İlde bazı kurumlar arasında koordinasyon eksikliği de ister istemez olabilir. Bunun aşılması gerekiyor. Suyumuzu idareli kullanmazsak yakın gelecekte Diyarbakır da ciddi bir susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.”

Kuraklığa karşı çağrı!

Uşak’ta suların bittiğine dikkat çeken Bozan, şu çağrıda bulundu: “Dicle-Fırat Havzası’nda hem barajlar hem de sulama sistemleri nedeniyle sular çekildi. Bu durumun su kaynaklarının azalmasına, bölgedeki kuraklığa neden olduğu aşikâr. Suyumuzu iyi ve idareli kullanmamız gerekiyor. Özellikle ziraat mühendisi arkadaşlarımızın da dediği gibi bazı bitkiler suyu çok emiyor. Ona göre çalışma yapılması lazım. Bilinçsiz tüketimin olmaması lazım. 2 gün önce Uşak'ta su bitti. Aynı durumu biz de yaşamayalım. Ona göre hem ilgili kurumların görev alması gerekiyor hem de toplumun bilinçlenmesi gerekiyor.”