İHD Diyarbakır Şubesi: Çatışmalı süreç sonlandırılmalı

İHD Diyarbakır Şubesi: Çatışmalı süreç sonlandırılmalı! İHD Diyarbakır Şubesi, Kürt meselesindeki çözümsüzlük nedeniyle 2023 yılında bölgede en az 7 bin 229 hak ihlali yaşandığını iddia ederek, bir an önce çatışmalı sürecin sonlandırılması çağrısında bulundu.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, “Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi 2023 Yılı İnsan Hakları İhlalleri” raporunu şube binasında açıkladı. Açıklamaya şube yöneticileri katıldı. Açıklama öncesi söz alan İHD Diyarbakır Şube Başkanı Ercan Yılmaz, yıllardır kategorik olarak devam eden hak ihlallerine depremin de eklendiğini ileri sürdü. Yılmaz, Kürt meselesinin çözümsüz bırakılması ve güvenlikçi politikalar nedeniyle hak ihlallerinde her yıl artışın söz konusu olduğunu sözlerin ekledi.

Raporun değerlendirme kısmını İHD Eş Genel Başkan Yardımcısı Rumeysa Deniz Kaya okudu.  Kaya, öncelikle deprem ihlallerine dikkati çekerek, hala depremde kaybolan çocukların akıbetinin açıklanmadığını ve 11 ilde başta barınma olmak üzere eğitim, sağlık ve besleme gibi temel haklara erişim konusunda ciddi eksikliklerin devam ettiğini savundu.

‘Çözümsüzlük artışa neden oldu’

“Kürt Meselesi” odaklı sürdürülen otoriter devlet-hükümet politikaları sonucunda 2023 yılında da fiili OHAL rejimiyle hak ihlallerinin artarak devam ettiğine işaret eden Kaya, “Şiddete dayalı bu politikalar ile ırkçı yaklaşımlar, ayrımcı uygulamalar ve cinsiyetçi politikalar derinleşmiş; bölgede özellikle kolluk görevlilerinin faili olduğu binlerce insan hakkı ihlali vakası yaşanmıştır.

Kürt meselesinin demokratik yol ve yöntemlerle çözülemeyişi nedeniyle süren çatışma ortamı, Türkiye’nin iç ve dış politikadaki istikrarsızlığının devam etmesine neden olmaktadır” dedi.

Bölgede devam eden çatışmalı sürecin hak ihlallerine dönüştüğünü ifade eden Kaya, örgüt militanlarına ait cenazelerin usule aykırı bir şekilde ailelerine verilmesi, örgüt militanlarına ait mezarlıkların tahrip edilmesi; mezarlık ziyaretlerinin engellenmesi ve mezarlık ziyaretleri sırasında yurttaşlara yönelik hakaret ile kötü muamele fiillerinin işlenmesinin rutin hale geldiğini söyledi.

Kadına yönelik şiddet arttı

Kadına yönelik şiddet olayları ve kadın cinayetlerinin de 2023 yılında artarak, devam ettiğini sözlerine ekleyen Kaya, yargının kadına yönelik şiddet vakalarındaki olumsuz yaklaşımının ihlalleri tetiklediğini söyledi. Cezasızlık algısının perçinlendiğini hatırlatan Kaya, kadınların hak mücadelelerini sürdürdüğü yapılara yönelik adli ve idari soruşturmaların da yoğun bir şekilde devam ettiğini belirtti.

 ‘Çatışmaları ortam bir an önce sonlanmalı’

Kürt meselesinin Türkiye’nin demokratikleşme sorunu olarak varlığını koruduğunu dile getiren Kaya, şunları söyledi: “Hak savunucuları olarak bizler, Kürt meselesinin her zaman demokratik, barışçıl ve adil çözümünü savunduk. Toplumsal barışın inşası için hazırladığımız barış deklarasyonu ile tutumuzu sürdürdük;

gerçekleştirdiğimiz barış nöbetleri ile de barış hakkının tartışılmasına katkı sunmaya çalıştık.  Devlet erkinin, yüzyıl boyunca faili olduğu ağır hak ihlalleriyle yüzleşmesi, özür ve tazmin yoluna başvurması gerekmektedir. Bu doğrultuda da öncelikle insan hakları ihlallerinin oluşumuna yol açan politikalardan vazgeçilmesi, çatışmalı ortamın bir an önce son bulması ve çatışma çözüm araçlarıyla sürecin demokratik çözümünün yeniden müzakere edilmesi talebinde bulunuyoruz.”

Ardından 2023 Bölge hak ihlali bilançosunu İHD Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesi Temsilcisi Mehmet Tahir Saçaklı okudu.