Karacadağ eteklerinde baharın renkleri! Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan yukarı Mezopotamya’nın yüksek kesimlerinden Karacadağ’ın etekleri, baharın renklerine büründü.

Endemik bitki türleri bakımından oldukça zengin olan Karacadağ etekleri, baharın renklerine büründü. Yüksekliği bin 957 metre olan Karacadağ, yüzyıllar boyu birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. Şanlıurfa, Diyarbakır ve Mardin üçgeninde oldukça geniş bir alana yayılan, sönmüş volkanik bir dağ özelliğine sahip.

Baharın renkleri

Yaz aylarında özellikle koçerlerin uğrak yeri olan Karacadağ’ın yamaçları, her yıl baharın gelişiyle birlikte rengarenk çiçeklerle görsel şölen oluşturuyor. Dağın eteklerinde, Latince ismi İris Masia olan Avşar Eli, Kanola, Acı Bakla ve Hîrov gibi pek çok endemik bitki yetişiyor.

Bölgenin endemik bitki türü olan ve baharı müjdeleyen Ters lale ise ekolojik yıkım ve iklim değişikliğiyle artık doğal ortamında yetişmiyor. Son yıllarda bölgedeki vatandaşlar tarafından yetiştirilmeye başlanan Ters laleler, Avrupa ülkelerinde peyzaj bitkisi ve birçok endüstriyel üründe katkı maddesi olarak kullanıldığı için uzun bir süre rağbet görürken, son yıllarda yeterli desteğin verilmemesi üretimi azalttı.

Tarihten kalıntılar

Dağın yamaçlarında, bitkilerin yanı sıra birçok medeniyetten geriye kalan kalıntılara da rastlamak mümkün. Şanlıurfa’nın Siverek ilçesine bağlı Otlî Mahallesi’nde vatandaşların fark etmesi ardından bölgeye gelen Fransız arkeologların incelediği anıt taşın 15 bin yıllık olduğu tahmin ediliyor.

Taşta yer alan güneş, ay ve vahşi hayvan figürleri, Neolitik çağda yaşayan insanlar için yaşam, bereket gibi ritüelleri tasvir ediyor. Anıt taş, bugün hala mahalle sakinleri tarafından korunuyor.

Zorlu yaşam şartları

Bölge halkının geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılık için verimli alanlara sahip olan Karacadağ’da, koçerler kültür ve inançlarını tüm zorlu şartlara rağmen sürdürüyor. Uzmanlar tarafından buğdayın ana vatanı olarak kabul edilen dağ, son yıllarda bilinçsiz tarım politikaları nedeniyle bitki örtüsünü kaybetmekle karşı karşıya.

Bölgenin pek çok alanında yer alan Karacadağ Bazalt Taşı, kar odaklı firmalar tarafından kaldırılarak, mucur haline getiriliyor. Taşların kaldırıldığı bölgeler ise, endemik bitki türlerine rağmen ilaçlanarak tarıma açılıyor. Bu kar odaklı politikalar, Karacadağ’ın ekolojisi açısından endişelere neden oluyor.

Göletler kurudu

Öte yandan hayvancılığın ana merkezlerinden biri olan Karacadağ etekleri, iklim değişiminden de payını almış durumda. Bölgede bulunan birçok gölet havaların ısınması ve yağışların azalmasından kaynaklı kurumuş durumda.