Maaş 14 bin: Diyarbakırlı emekliler ek iş yapmak zorunda

AMİDA HABER- 2025 yılı itibarıyla en düşük emekli maaşı yüzde 11,54 artışla 12.500 TL'den 14.469 TL'ye yükseltildi. Ancak, 16 milyonu aşkın emekli, artan yaşam maliyetleri ve yetersiz maaşlarla geçim sıkıntısı yaşamaya devam ediyor. Türk-İş’in 2025 yılı araştırmasına göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için gereken aylık gıda harcaması 21.083 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 68.675 TL’ye ulaştı.

Emekli Meclisleri Sendikası Diyarbakır Meclisi Basın Sözcüsü Erol Peçenek, emeklilerin yaşadığı zorlukları Amida Haber’e anlatırken, düşük maaşlar ve artan giderler nedeniyle Diyarbakır’da pek çok emeklinin ek işlerde çalışmak zorunda kaldığını vurguladı. Peçenek, emeklilerin ekonomik eşitsizlikler, sağlık giderleri ve yüksek yaşam maliyetleri karşısında insanca bir yaşam sürebilmek için maaş artışlarının yetersiz kaldığını vurguladı.

‘Emekliler garsonluk yapıyor, inşaatlarda çalışıyor’

Emekli bireylerin yetersiz maaş nedeniyle ek işlerde çalışmak zorunda kaldığını aktaran Peçenek şunları kaydetti:

Türkiye’de yaklaşık 16 bin 350 milyon emeklinin çoğu, düşük maaşlarla geçinmek zorunda kalıyor; özellikle 12 bin 500 TL'nin altında maaş alan 6 milyon emekli, açlık sınırının çok altında yaşam mücadelesi veriyor. Büyük şehirlerde yükselen kira fiyatları ve artan yaşam maliyetleri nedeniyle, birçok emekli çocuklarının yanında veya birkaç emekliyle aynı evi paylaşarak geçinmeye çalışıyor. Emeklilerin büyük bir kısmı, geçimlerini sağlayabilmek için garsonluk, inşaat, temizlik, tarım ve diğer işlerde kayıt dışı çalışmak zorunda kalıyor. Bu durum, emeklinin insanca yaşam sürmesi için gerekli olan maaş artışlarının yapılmadığını ve emekli yaşamının giderek daha zorlaştığını gösteriyor.

‘Son derece haksız ve insafsız bir durum’

Emekli maaş rakamlarının açlık sınırı altında kaldığını ve emekli bireylerin bu rakamlar altında ezildiğini vurgulayan Peçenek söyle konuştu:

Emeklilerin, yıllarca prim ödeyerek devletin emeklilik sistemine katkı sağlamalarına rağmen, karşılaştıkları maaş artışları ve yaşam standartları adaletsizdir. Örneğin, 2024 yılı için emekliler ayda sadece 12 bin 500 TL alırken, açlık sınırı 21 bin 83 TL, yoksulluk sınırı ise 68 bin 675 TL'dir. Enflasyon farkı ve maaş artışları genellikle emeklilerin ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak kalmaktadır. Türkiye’de emekli maaşları, gelişmiş ülkelerdeki gibi sosyal güvence ve refah seviyesine sahip değil; emekliler, emeklilik dönemlerini huzur içinde geçirmek yerine ekonomik sıkıntılar ve belirsizliklerle yüzleşiyor. Emeklilere yapılan bu adaletsiz muamele, yıllarca ülkesine hizmet eden bireyler için son derece haksız ve insafsız bir durumdur.

‘İnsanca yaşanabilir bir maaş istiyoruz’

Emekli Meclisleri Sendikası Diyarbakır Meclisi insanca yaşanabilir bir hayat için taleplerini şöyle sıraladı:

1-) Milli gelirden kişi başına düşen oranda dengeli ve adil olarak payımızı almak istiyoruz.

2-)Yılda en az 4 maaş asgari ücret tutarında 2 dini 2 milli olmak üzere 4 maaş ikramiye.

3-) İntibak yasasının çıkarılmasını, tüm emeklilerin maaş bağlanma oranlarının en az % 75 ve üstüne çıkarılmasını,

4-) Çalışan ve emeklilere ait olan SGK nın yönetiminin gerçek sahiplerine çalışanlar, emekliler, küçük ve orta ölçekli işletmelere bırakılması.

5-) Bankaların emekli sendikalarını muhatap kabul edip promosyon oranlarını her yıl birlikte belirlenmesi,

6-) Yeterli huzurevlerinin açılmasını, konut ihtiyacı olanlara uygun konut alanlarının yaratılması.

7-) Emeklilerin sağlığa erişiminin kolaylaştırılmasını, muayene, ilaç parası kesintilerinin ve ihtiyaç duyulan zorunlu bakım giderleri ile medikal ihtiyaçlarının ücretsiz karşılanması.

8-) Parasız sağlık hizmetleri ve yeterli doktor bulundurularak aylar sonrasına sıra ve randevuların verilmemesi,

9-) Ulaşım hizmetlerinin ücretsiz seyhat etmek isteyenlerin ciddi oran da indirimli olmasının sağlanması.

10-) Emekli adaylarına emeklilik öncesi sosyal, psikolojik olarak hazırlanmaları, emeklilik sonrası sosyal projelerle yaşamdan koparılmadan, yaşamsal aktivitelere parayı düşünmeden, insanca yaşam alanlarının sağlanması.