Samanyolu’nda ikili yıldız sistemi keşfedildi

Sagittarius A, Dünya’dan yaklaşık 27 bin ışık yılı uzaklıkta ve 23,5 milyon kilometre çapında. Samanyolu’nun en parlak bölgesinde, Yay Takımyıldızı’nın (Sagittarius) yakınlarında yer alıyor.

‘D9’ adı verilen bu sistemin keşfine ilişkin makale ‘Nature Communications’ dergisinde bugün yayınlandı.

İkili yıldız sistemi

İkili yıldız sistemi, birbirinin yörüngesinde dönen iki yıldızdan oluşur. Gözlemler, Samanyolu’ndaki yıldızların üçte birinin ikili ya da çoklu sistemlerin bir parçası olduğunu gösteriyor. Özellikle büyük kütleli yıldızlar çift halinde bulunma eğiliminde.

Gökbilimciler için önemli bir bilgi kaynağı olan ikili sistemler, yıldızların hareketleri, kütleleri ve yaşları hakkında birçok ipucu verir.

Yapılan incelemelerde D9’un yaklaşık 2,7 milyon yıl önce oluştuğu tespit edildi.

Süper kütleli kara deliklerin yakınlarında ikili yıldız sistemlerinin bulunabileceği uzun zamandır öngörülüyordu. Ancak D9, ilk kez doğrudan gözlemlenen sistem olarak kayda geçti.

Keşif bilim insanları için oldukça zorlayıcıydı.

Yıldızlar çok uzakta olduğu için sistemdeki iki yıldız doğrudan görüntülenemedi. Bunun yerine, Avrupa Güney Gözlemevi’ne (ESO) ait Çok Büyük Teleskop (VLT) kullanılarak yıldız ışığındaki Doppler etkisi ölçüldü. Işığın düzenli dalgalanmaları, yıldızların birbirinin etrafında döndüğünü gösterdi.

Hipervelocity yıldızlar

Keşif, aynı zamanda ‘hipervelocity’ (hiperhızlı) yıldızlar olarak bilinen ve galakside 1000 kilometreden daha yüksek bir hızla hareket eden yıldızların kökeni hakkında da bilgi veriyor. Bu tür yıldızların, başlangıçta süper kütleli kara delik çevresinde bir ikili sistemin parçası olduğu ancak zamanla bir yıldızın kara delik tarafından dışarı fırlatıldığı tahmin ediliyor.

Gökbilimciler, bu bölgeyi inceleyerek kara deliklerin ve galaktik dinamiklerin doğası hakkında daha fazla bilgi edinmeyi amaçlıyor.