‘Anneler’ konuşmuştu: Diyarbakır’daki konferansın sonuç bildirgesi açıklandı

AMİDA HABER - İHD Diyarbakır Şubesi’nde düzenlenen basın toplantısı ile açıklanan bildirgede, 2 gün süren konferans ile ilgili önemli bilgiler yer aldı. İHD Genel Merkez Eş Başkanı Hüseyin Küçük Balaman, iktidarın henüz somut adım atmadığını belirterek, “27 Şubat’ta yapılan Barış ve Demokrasi Toplum Çağrısı sonrası düzenlenen kongrede silahsızlanma yönünde bir çağrı yapıldı. Ancak bu çağrıya karşılık olarak ciddi ve güçlü bir adım atılmadı. Hatırlayacaksınız, hasta mahpuslar, siyasi mahpuslar ve Abdullah Öcalan’ın koşullarıyla ilgili toplumda büyük beklentiler oluşmuştu. 10. Yargı Paketi açıklandı ancak ne yazık ki bu pakette de hasta mahpuslar konusunda herhangi bir olumlu gelişme olmadı. Halen hasta mahpusların cezaevlerinde kalmaya devam edeceği anlaşılıyor. Yani, kayda değer bir değişiklik yaşanmadı” dedi.

‘100 kişilik komisyon kurulmalı’

Meclis’in tatile girmesine az bir süre kaldığına işaret eden Balaman, şöyle devam etti: “Devlet Bahçeli'nin önerdiği 100 kişilik bir komisyon kurulması ve alt komisyonlarla desteklenmesi yönündeki çağrısı da bugüne kadar bir karşılık bulmuş değil. Silahsızlanma kongresi önemli, atılan adımlar kıymetli. İnsan Hakları Derneği olarak yaşam hakkı ihlallerinin son bulmasını çok önemli buluyoruz. Ancak, medyadan edindiğimiz bilgilere göre Güney Kürdistan’da Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yoğun askeri operasyonlar yürüttüğünü biliyoruz. Bu durum, ateşkes ilan etmiş ve silahsızlanma kongresi düzenleyerek bu yönde kararlar almış PKK mensupları açısından ve barış süreci bakımından ciddi riskler barındırmaktadır. Bunu defalarca dile getirdik.” Balaman, yeni ölümlerin yaşanmaması için hükümetin adım atmasını istedi.

Eksiklikler tek tek sıralandı

Açıklanan sonuç bildirgesinde şu tespitler yer aldı: Hakikat ve yüzleşme eksikliği: Cezasızlık politikası sürmekte, geçmiş ihlallerle ilgili resmi bir hesaplaşma yürütülmemektedir.

Güvenlikçi politikaların devamı: Başlayan sürece rağmen henüz tamamen terk edilmemiş olan güvenlikçi politikalar ve askeri operasyonlar toplumsal barışın önündeki başlıca engellerden biridir.

Sivil toplumun dışlanması: Devam etmekte olan sürece bilgi, deneyim ve arşiv sahibi olan sivil toplum örgütleri yeterince dahil edilmemektedir.

Kadınlar, gençler ve farklı kimlik gruplarının temsili zayıftır: Müzakere süreçleri, çoğunlukla dar ve erkek egemen yapılarla sınırlı kalmaktadır. Özellikle kadın bakış açısının eksikliği bu türden süreçleri akamete uğratacak sonuçlar doğurmaktadır.

Toplumsal hafızanın kayıt altına alınmaması: Tanıklıkların belgelenmemesi, geçmişle yüzleşmenin önünü tıkamaktadır.

Barış dilinin kullanılmaması: Siyasi iktidar ve özellikle ona yakın olan medya kuruluşları barış dilinden uzak bir üslup kullanmakta ve bu durum toplumun sürece olan güvenini kırmaktadır.

Atılması gereken adımlar

Konferansın sonuç bildirgesinde yeni sürecin başarıya ulaşması için yapılması gerekenler ise şöyle sıralandı: Kalıcı toplumsal barışın sağlanması amacıyla çatışmalı süreçten etkilenen tüm kesimlerin temsil edildiği buluşmalar gerçekleştirilmeli, “karşı mahalle” olarak adlandırılan sosyal grupların birbirlerini anlayacakları çalışmalara ağırlık verilmelidir.

Kürt meselesinin çözümsüzlüğün bir sonucu olan hasta ve politik mahpusların serbest bırakılması için meclisin ivedilikle sorumluluk alarak, TMK ve İnfaz kanunu başta olmak üzere ceza hukuku mevzuatında yer alan eşitlik ilkesine aykırı uygulamaların ortadan kaldırılması gerekmektedir.

PKK tarafından alıkonulan kamu görevlilerinin serbest bırakılması sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesine katkı sağlayacaktır.

AİHM ve Anayasa Mahkemesi tarafından Türkiye aleyhine verilen hak ihlali kararlarının zaman kaybetmeden uygulanarak hukuki güvenlik ilkesi gereği adil yargılanma hakkının tesisi sağlanmalıdır.

Sivil toplum aktörleri muhatap kabul edilmeli, sürece aktif katılımları sağlanmalıdır. Sivil toplum örgütlerinin de barışın inşasında üzerlerine düşen sorumluluğa uygun çalışmalar yürüterek kalıcı barışın sağlanmasına katkı sunmaları gerekmektedir.

Bağımsız hakikat komisyonları kurulmalı, devlet arşivleri araştırmacılara açılmalı, mağdur tanıklıkları belgelenmelidir.

Köylerine dönemeyen yurttaşların geri dönüşü ve bunun koşulları sağlanmalıdır.

KHK ile ihraç edilen kamu emekçileri göreve iade edilmeli, hukuk güvenliği sağlanmalıdır.

Kadınların barış süreçlerine eşit katılımı güvence altına alınmalıdır.

Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi Hafıza Müzesi en kısa sürede tamamlanarak kamuya açılmalıdır.

Anadil ve kültürel haklar anayasal güvenceye alınmalı; eşit yurttaşlık ilkesi temel alınmalıdır.

Seçme ve seçilme hakkının ihlaline neden olan kayyım atama kararlarının iptal edilmesi ve seçilmiş belediye başkanlarının görevlerine iade edilmesi sağlanmalıdır.