Diyarbakır’da 45 meslek grubuna erken emeklilik hakkı

AMİDA HABER - Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), riskli ve yıpratıcı işlerde görev yapan çalışanlara “fiilî hizmet süresi zammı” yani yıpranma payı uygulamasıyla erken emeklilik hakkı sunuyor. Bu uygulama, çalışanların 1 yılda 12 ay yerine 15 veya 18 ay çalışmış sayılmasını sağlıyor. Böylece prim gün sayısı artarken, emeklilik yaşı öne çekiliyor.

180 gün ve 90 gün uygulaması

Yıpranma payı, işin risk derecesine göre iki farklı süreyle uygulanıyor.

180 gün: Maden işçileri, TSK personeli, Emniyet, MİT, Sahil Güvenlik, ceza infaz koruma memurları ve radyoaktif işlerde çalışanlar her yıl 6 ay ek prim kazanıyor.

90 gün: Gazeteciler, TRT haber çalışanları, cam, çimento ve döküm fabrikası personeli, termik santral işçileri, itfaiyeciler, diş hekimleri, eczacılar, hemşireler ve diğer sağlık çalışanları her yıl 3 ay ek prim hakkına sahip oluyor.

Memurlar için erken emeklilik hesabı

8 Eylül 1999’dan önce göreve başlayan kamu görevlileri, kazandıkları yıpranma günlerinin tamamını primlerine ekleyip, bu sürenin yarısını doğrudan emeklilik yaşından düşebiliyor. Örneğin, 6 yıl yıpranma hakkı olan bir subay, 3 yıl erken emekli olabiliyor.

SSK’lılar için uygulama

Özel sektörde 4A kapsamında çalışanlar önce en az 3600 prim gününü tamamlamak zorunda. Ardından kazandıkları yıpranma süresinin yarısı emeklilik yaşını geriye çekiyor. Örneğin, 4 yıl yıpranma hakkı elde eden bir işçi, 2 yıl erken emekli olabiliyor.

5 yıl erken emeklilik avantajı

En avantajlı grup, her yıl 180 gün yıpranma hakkı kazanan çalışanlar. 20 yıl sonunda 3600 gün ek prim elde eden bu kişiler, 1800 gün (yaklaşık 5 yıl) erken emeklilik hakkına sahip oluyor. Böylece 60 yaşında emekli olması gereken bir çalışan, 55 yaşında emekli olabiliyor.

Engelli çocuğu olan annelere özel hak

Sürekli bakıma muhtaç engelli çocuğu bulunan anneler, toplam prim gün sayısının yüzde 25’i kadar ek süre kazanıyor. Örneğin, 6.000 gün prim ödemiş bir anne, yaklaşık 4 yıl erken emeklilik hakkına sahip oluyor.

Diyarbakır’daki etkisi

Diyarbakır’da özellikle madencilik, çimento fabrikaları, sağlık sektörü ve güvenlik hizmetlerinde çalışanlar, bu düzenlemeden yararlanabilecek. Kentte riskli iş kollarında görev yapan binlerce kişi için bu uygulama, emeklilik planlarını önemli ölçüde öne çekme fırsatı sunuyor.