Diyarbakır’da kadın desteğine erkek kösteği: Adları var kendileri yok

AMİDA HABER - DTSO Genel Sekreter Yardımcısı Meryem Özdemir Ok, odanın AB projeleri, fonları, kadın istihdamı ve girişimciliği destekleyen projelerinin baş mimarı olarak, kadınların iş hayatındaki zorluklarını ve Diyarbakır’daki durumu anlattı.

‘İş gücüne katılmıyor’

Özdemir, Türkiye genelinde kadın iş gücüne katılım oranının yüzde 36,8 olduğunu hatırlatarak, “Kadınların iş gücüne katılımı erkeklerin yarısı kadar. 15 yaş üstü kadınların büyük bir kısmı işgücüne katılmıyor ve bu durum salt ekonomik kalkınma açısından değil kadınların güçlenmesi ve cinsiyet eşitliği açısından da ciddi bir sorun yaratıyor” dedi.

‘Çocuk bakan kadın işgücüne katılamıyor’

Kadınların işgücüne katılımını engelleyen en büyük faktörlerden birinin bakım yükümlülüğü olduğunu belirten Özdemir, “3 yaş altı çocuğu olan kadınların işgücüne katılım oranı, genel kadın iş gücü katılımının yarısı kadar. Kadınlar ev içi sorumluluklarını üstlenirken iş hayatına katılmakta zorlanıyorlar” ifadelerini kullandı.

‘Bölgede durum daha da zor’

Diyarbakır ve çevresinde illerde durum batı illerine kıyasla daha zor. Özdemir, “Diyarbakır ve Urfa’da kadın iş gücüne katılım oranı yüzde 25,5 civarında. Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak’ta ise yüzde 25,3. Yani her 5 kadından biri işgücüne katılıyor. Batı illerinde bu oran yüzde 36’nın üzerinde. Kürt illerinde kadınlar ve gençler işgücüne daha az dahil olabiliyor” dedi.

’21 bin işletmeden 3 bini kadın’

Kadın girişimciliğinde de benzer bir tablo var. Türkiye’de istihdamdaki her 10 kadından biri girişimci iken, Diyarbakır’da DTSO’ya kayıtlı 21 bin 523 işletmenin yalnızca 3 bin 210’unda kadınlar yer alıyor. Özdemir, “Kadınların aktif olduğu işletme sayısı yüzde 40 civarında. Hisse sahibi veya temsilci olarak gözüküyorlar ama işletmelerin tamamında aktif değiller” diye konuştu.

Kadın kooperatifleri artıyor

Son yıllarda kadın kooperatiflerinde de artış yaşanıyor. Diyarbakır’da 450 civarında kooperatif bulunuyor ve bunların sadece 59’unda kadınlar yer alıyor. Toplam 30 kadın kooperatifi var, ancak bunların yarısı faaliyetlerini sürdürebiliyor. Özdemir, “Kadın kooperatifleri çoğunlukla gıda ve el sanatları alanında yoğunlaşıyor. Kooperatiflerde çocuk bakım yükümlülüğünü azaltmış kadınlar daha çok yer alıyor ancak kooperatiflerde de kadınlar için sürekli istihdam sağlamak oldukça zor” dedi.

‘Kadınların desteklenmesi gerekiyor’

Meryem Özdemir, Diyarbakır’da kadınların iş hayatına ve ekonomiye katılımını artırmak için yapılması gerekenlerin çok olduğunu vurgulayarak, “Kadınların eğitim ve mesleki gelişim destekleriyle güçlendirilmesi gerekiyor. Ancak ekonomik, sosyal ve kültürel engeller henüz yeterince aşılmış değil. Yine mevcut destekler de bu sorunları çözmüyor. Aksine kadınlar için daha güvencesiz işler yaratıyor. Kadınları kırılgan istihdam, geçici ve kayıt dışı istihdam ve bakım yükümlülüğü döngüsünden kurtaracak kalıcı ve sürdürülebilir çözümler geliştirmek gerekiyor” ifadelerini kullandı.