Diyarbakır’da skandal: 900 yıllık tarih matkapla delindi

AMİDA HABER - Diyarbakır'da çivi çakılması dahi yasak olan 908 yıllık Ulu Cami’de skandalların ardı arkası kesilmiyor. Tepkilere neden olan engelli rampasının ardından yeni bir gelişme yaşandı. Tarihi Ulu Cami içinde bulunan Diyarbakır Yazma Eser Kütüphanesi Müdürlüğü sıcakları bahane ederek klima aldı.

İzinsiz yapılan işlem için kurumlardan ses yok

Alınan klima motoru 908 yıllık yapının duvarına monte edildi. Bu işlem için duvar matkapla delindi. Skandal işlemin Vakıflar Bölge Müdürlüğü ile Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’ndan izinsiz yapıldığı öğrenildi. Kaçak yapı için kurumların harekete geçip geçmeyeceği merak konusu oldu.

Rampa çalışması tepki toplamıştı

Bu arada iki yıl önce tarihi Ulu Cami’nin giriş merdivenlerindeki taşlar, Diyarbakır Valiliği ve Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun aldığı kararla yerinden sökülmüştü. Tarihi camiye engellilerin, araçları ile girmesi amacıyla yapılan rampa için verilen karar ve başlatılan çalışma tepkilere neden olmuştu.

Diyarbakır Ulu Cami ne zaman inşa edildi?

Binlerce yıllık geçmişi ile dikkat çeken Diyarbakır Ulu Cami, Anadolu’nun en eski camilerindendir. Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen ve kentin en büyük kilisesi olan Mar Toma Kilisesi’nin MS 639 yılında camiye çevrilmesi ile oluştu. Diyarbakır’da hüküm sürmüş bütün devletler tarafından Ulu Cami’ye büyük önem verilmiştir.

Caminin birçok yerinede fermanlar bulunuyor

Büyük Selçuklu hükümdarı Melikşah, Anadolu Selçuklu hükümdarı Gıyaseddin Keyhüsrev, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan ve Osmanlı padişahlarından birçoğu ile İnaloğulları, Nisanoğulları ve Artuklulara ait kitabe ve fermanlar caminin çeşitli yerlerinde görülmektedir.

İslam alemi için önemli bir yere sahip

Tarihi Ulu Cami, İslam aleminde (Kâbe, Mescid-i Nebevi, Mescid-i Aksa ve Şam Emeviye Camisi’nden sonra) beşinci Harem-i Şerif yani Kutsal Mabed olarak kabul ediliyor.

Hanefi ve Şafi bölümleri farklı

Diyarbakır’daki tarihi Ulu Cami, planı itibariyle Şam Emeviye Camisi’nin Anadolu’ya yansıması olarak yorumlanır. Bir külliyeyi andıran Ulu Cami, ortadaki dikdörtgen biçimindeki büyük avlunun etrafında yer alan çeşitli bölümlerden oluşur. Avlunun güneyinde Hanefiler bölümü, kuzeyinde Şafiiler bölümü ve Mesûdiye Medresesi, batısında Zinciriye Medresesi ile doğusunda revaklı bölümler bulunmaktadır.

Camiye giriş üç ayrı yerden sağlanır. Doğudaki ana giriş kapısının iki köşesinde aslanla boğa mücadelesini simgeleyen ve simetrik olarak işlenmiş kabartma bir figür bulunmaktadır.