Diyarbakır’da kira zamları krizi: Tahliye davaları patladı

AMİDA HABER- Türkiye’de kiralara yüzde 25 zam sınırı kalktı. Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) göre belirlediği verilere göre kiralara yüzde 65,7 bir zam gerçekleşti. Yüzde 25 zam oranı birçok yerde dikkate alınmıyor. Zam oranlarının yüzde 65,7’e çıkarılması kiracı ve ev sahipleri karşı karşıya getirmeye devam ediyor.

İlk 6 ayda 47 bin tahliye davası açıldı

2022 yılının tamamında kiracı ve ev sahibi arasında 22 bin tahliye davası açıldı. 2023 yılının ilk 6 ayında 47 bin kira tahliye davası açıldı. Yaklaşık 100 bin kadar da kira tespit davası açıldı. 1 Eylül ve Aralık itibariyle başlayan kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk uygulamasıyla ilgili başvuru sayısının 76 bin 780 dosyadan, 32 bin 98’inde tarafların el sıkışarak anlaştı.

Yaklaşık 2 senedir uygulanmakta olan kiralarda yüzde 25 zam sınırı bugün itibarıyla sona erdi. Bu durum kiracı ve mal sahiplerini nasıl etkileyeceği önümüzdeki günlerde belli olacak.

Diyarbakır’daki dava sayısında artış

Amida Haber’e konuşan Diyarbakır Barosu Tüketici Hakları Komisyon Başkanı Av. Nupelda Eren, ev sahibi ve kiracılar arasında yaşan anlaşmazlıklardan kaynaklı davaların arttığını söyledi.

Eren şöyle konuştu, “Dava açanların başında ev sahipleri geliyor. Birçok yerde yüzde 25’lik zam uygulanmıyor. Yüzde 25’lik zammın uygulanmamasında ısrarcı olmasından kaynaklı davaların sayısı her geçen gün artıyor. Son bir yılda bu şekilde onlarca dava açıldı. Bazı müvekkiller ‘Falan yerde 20 bin lira kira veriliyor, benim niye bu kadar az’ diyor. 75’te 4 bin liraya evinde kiracısı olan müvekkilim var. Otomatikman bundan dolayı dava açıyor” diye ifade etti.

‘Kiralar sosyal sorun olmaya başladı’

Gayrimenkul Fesih Bozan, zaten uygulanmayan yüzde 25’lik zammın kiracı ve ev sahibini karşı karşıya getirdiğini söyledi.

Bozan: “Kiralarda yüzde 25 zam kuralı her ne kadar kiracıları korumak amaçlı hazırlanmış olsa da yüzde 75’lerde olan enflasyonla mülk sahiplerini mağdur etti. Zaten büyük bir kısmı uygulamıyordu. Her ne kadar yüzde 25’lik zam uygulanıyor görülse de fazlası elden alınıyordu. Bunu kabul etmeyen kiracılarla ev sahipleri karşı karşıya gelmeye başladı. Ev Sahibi-Kiracı arasında kavgalar, ölümler ve on binlerce dava açılmaya başlandı. Sosyal bir sorunu çözme ile ilgili yapılan kira artış sınırlaması, başka bir sosyal sorun olmaya başladı” dedi.

‘Tahliye davaları patladı’

Kiracı ve ev sahiplerinin açtıkları tahliye davaların patlak verdiğine vurgu yapan Bozan: “Bu mahkemelik olaylarla beraber, mal sahipleri boşalan ve yeni aldıkları evlerini kiraya vermemeye veya kirayı enflasyon oranında veya piyasa değerinde artıramadıkları için tahliye davaları açmaya başladı. Mal sahiplerinin çoğu, eski kiracılarını çıkartıp evlerini daha yüksek bedelle kiraya vermek için kişisel gücüyle kiracıyı çıkartmaya, çıkaramadıysa, tahliye davaları açtı. O kadar ki, davalar patladı. Hukuk mahkemeleri dava sürecine geçemeyince Adalet Bakanlığı zorunlu arabuluculuk sistemini getirdi” diye konuştu.

‘Faiz zamlarıyla beraber dava sayısı azalacak’

Konut kiralarında zam oranı, Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) göre belirleneceğini kaydeden Bozan, zam oranları ile kiracı ve mal sahibi arasında tahliye davalarının azalacağını söyledi.

Bozan: “Böylece ev sahipleri ve kiracılar, her ay Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verilerini takip edecek. Bu bir nevi denge sağlayacak, anlaşma zeminini kolaylaştırmış olacak. Hatta ev sahiplerine bir rahatlama sağlayacak diyebiliriz. Ancak Enflasyonun yüzde 75 olduğu bir dönemde bu sefer kiracıları zor durumda bırakacak. Zamla beraber 10 bin olan bir kiracının kirasının 16 bine çıkması demektir. Ama yine de birçok tartışma ve mahkemelik olayın önüne geçmiş olacağını düşünüyorum. Yalnız burada diğer bir sıkıntı uzun vadeli kira sözleşmelerinde kiracı ve mal sahibi arasında rayiç kira bedeli konusunda anlaşma sağlanmazsa kira tespit davaları artabilir” diye ifade etti.

Bozan konuşmasına şöyle devam etti. “Buradaki köklü çözüm kanuni düzenlemelerle değil, doğru ekonomik kararlarla hayat pahalılığının önlenmesi, enflasyon ve faizin düşürülmesiyle olur.”

Haber: Zelal Sinayiç