Semercilik mesleğinin son temsilcisi: Fesih usta

Berivan Kılıç / Damla Türk

Kırsal bölgelerde kış aylarında özellikle binek hayvanları olan vatandaşlar tarafından odun ve yük taşımada kullanılan eyer ve semerler, gelişen çağda yerini pikap ve benzeri teknoloji aletlerine bıraktı. Bu nedenle yok olmaya yüz tutmuş meslekler arasında giren semercilik, son temsilcileri tarafından ayakta tutulmaya çalışıyor.

35 yıldır mesleğini icra ediyor

Bunlardan biri olan Diyarbakırlı Fesih Sürmeli, 35 yıldır aralıksız mesleğini icra ediyor.  Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki Dağkapı mevkiinde bulunan evinin alt katını dükkan olarak kullanan Fesih Sürmeli, tamamen el emeğiyle yaptığı eyer ve semerleri,  bazen köy köy dolaşarak bazen de dükkanına gelen müşterilerine satıyor.  Şehrin tek eyer ve semer ustası olan Fesih Sürmeli,  yaptığı ürünleri kimi zaman da bölge illerine gönderiyor. Eyer yapımında kullanılan malzemelerin keçe, bez, palas, kamış olduğunu söyleyen Sürmeli, bir eyer yapımının ortalama bir gün sürdüğünü dile getirdi.

Köy köy dolaşıp ürünlerini satıyor

Eskiden Diyarbakır’da 10-15 tane eyer ve semer dükkanı olduğunu ancak şuanda sadece kendisinin kaldığını vurgulayan Sürmeli, “Bizim işimiz genelde yazın üç dört ay oluyor, kışın iş yok. Kış aylarında iş olmadığı zaman pikap kiralayıp köylere gidiyoruz, köy köy gezip eyerleri satmaya çalışıyoruz. Eyerin yapımında keçe, bez, palas, kamış kullanılıyor. İlk aşamada temeli oluşturmak için palas, keçe ve bezi dikişle birleştirerek başlıyoruz. Dikişten sonra birleştirdiğimiz parçanın içini kamış doldurarak, beş tane yastık oluşacak şekilde dikiş yapıyoruz. Bir eyerin yapımı ortalama bir günümüzü alıyor. Eskiden çok fazla rağbet görüyordu.  Şuan sadece çobanlar için alınıyor. Önceki dönemlerde gün vardı 20-25 müşteri geliyordu en az 10 müşteri eyer alıp dükkandan ayrılıyordu. Türkiye’de Diyarbakır’dan tutun Muş, Bingöl, Kars, Erzurum ve Adıyaman’a kadar sattığım oldu” dedi.

‘Türkiye’de bunu yapan sadece 68 kişi var’

Eyer ve semer yapımının iki şekilde olduğunu söyleyen Sürmeli, kiminin tahtadan kiminin bez parçadan bunu yaptığını belirterek, bez parçadan yapılan eyerin daha sağlam olduğunu vurguladı. Türkiye’de bez parçadan eyer ve semer yapan 68 ustanın tek kaldığının altını çizen Fesih Sürmeli,  “Türkiye’de semer yapan 68 kişi var, Diyarbakır’da semer ustası olarak şuan ben tek kalmış durumdayım. Eyer iki şekilde yapılıyor bez ve tahta olmak üzere. Bezden yapılan eyer tahtadan yapılandan daha sağlam olur. Türkiye’de bezden eyer yapan 68 kişi var” diye konuştu.